Ktoś kiedyś powiedział, że kiedy sobie na to pozwolisz, to ludzie wejdą Ci na głowę. I coś w tym jest. Umiejętność stawiania granic to ważny element w budowaniu relacji z innymi ludźmi. Niestety nie jest to jednak takie proste, na jakie wygląda.
Na szczęście jesteśmy w stanie w sobie wypracować zachowania, które spowodują, że łatwiej będzie nam postępować zgodnie z własnymi przekonaniami jednocześnie nie raniąc innych ludzi.
Asertywność – co to jest?
Pewnie nieraz słyszeliście, że trzeba być asertywnym. Co to właściwie oznacza? Asertywność to nic innego jak umiejętność wyrażania własnej opinii i obrona swoich przekonań, w sposób otwarty, ale zarazem taki, aby był kulturalny i nie naruszał praw innej osoby.
To klucz do wyznaczania i utrzymywania granic w relacjach międzyludzkich. Najczęściej jeśli z czym się nie zgadzamy, to reagujemy na to w dwojaki sposób: albo się denerwujemy, a nasze zachowanie staje się krzykliwe i agresywne albo odwrotnie: „podkulamy ogon” i ulegle przytakujemy. Jedno i drugie zachowanie nie jest dobre. Jedno i drugie nas niszczy, a nasze relacje stają się toksyczne.
Kiedy stajemy się ulegli albo agresywni to albo wygrywamy albo przegrywamy. Budujemy sztuczne, oparte często na naciskach autorytety albo stajemy się ofiarami, które łatwo wykorzystać.
Asertywność na co dzień wymaga od nas dużego zaangażowania i pracy nad sobą. To sztuka, którą niełatwo opanować. To, że z czymś się nie zgadzasz, masz inne zdanie i je wyrażasz, nie oznacza, że jesteś osobą niekulturalną, niegrzeczną i nie liczysz się z innymi. Postępuj zgodnie ze sobą, a nie według oczekiwań innych, szczególnie jeśli Ty musisz coś poświęcić kosztem zadowolenia drugiej osoby. To toksyczne.
Asertywność nie oznacza egoizmu. To szacunek do samego siebie. Zanim coś zrobisz, przeanalizuj to dokładnie i przemyśl czy jest to zgodne z Tobą – z Twoim światopoglądem, moralnością, opiniami i uczuciami. Nabierzesz wtedy pewności siebie i w słuszność swojego postępowania.
Bycie asertywnym to najbardziej efektywna strategia życiowa – obojętnie czy dotyczy płaszczyzny prywatnej czy zawodowej. To najbardziej przejrzysta forma wyznaczania granic w relacjach.
Asertywność – ćwiczenia i porady
- Przyswój sobie „żelazne” stwierdzenia, które pomogą Ci wyrażać opinie: „moim zdaniem”,” w moim odczuciu”, „rozumiem twoje stanowisko”, „szanuję twoje zdanie”, „uważam, że”, „co ty o tym sądzisz?”,” jak czujesz?”. Od tych zwrotów zaczynaj budować zdania.
- Wypunktuj swoje mocne strony. Pozwoli Ci to poczuć się pewnie siebie i da odczucie, że to co mówisz jest ważne.
- Spisz na kartce swoje przekonania i wartości, które są dla Ciebie istotne i niepodważalne. Taki własny kręgosłup moralny. Dzięki temu będziesz wiedzieć czarno na białych czego chcesz bronić.
- Mów o swoich potrzebach. Nie wstydź się ich.
- Uświadom sobie, że jesteś wartościowym człowiekiem.
- Miej świadomość tego, że możesz spotkać się z oporem osoby, z którą rozmawiasz. To naturalne. Jeśli będziesz przygotowany na to, że ktoś może tak się zachować, nie dasz zbić się z tropu i nie ulegniesz nagłemu napięciu.
- Ćwicz w codziennych drobnych sytuacjach. Nie od razu przyjdzie Ci łatwo bycie asertywnym przed swoim szefem. Dlatego staraj się trenować w łatwiejszych, codziennych warunkach. Praktyka to podstawa.
- Nie przepraszaj, jeśli nie masz za co.
- Proste decyzje przekazuj w prosty sposób.
- Myśl o innych, ale nie za wszelką cenę. Jeśli ktoś np. kolejny raz przekłada spotkanie powiedz, że rozumiesz, ale nie przekładaj spotkania. Trwaj przy swoim zdaniu.
- Wyobrażaj sobie sytuacje, w których bycie asertywnym przychodzi Ci w trudnością. Zaprojektuj sobie w głowie asertywną odpowiedź i powtarzaj ją regularnie. Kiedy wyobrażona sytuacja będzie miała miejsce w prawdziwym życiu, będzie Ci łatwiej się do niej odnieść.
- Ocenę sytuacji zawsze odnieś do siebie. Poza tym oceniaj sytuację, a nie człowieka. Powiedz: boli mnie to, że tak zrobiłeś. Twoje zachowanie było nieodpowiedzialne. To będzie lepsze niż: Jesteś nieodpowiedzialny.
Skorzystaj z naszej ściągi jak budować asertywną odpowiedź:
Opisz problem + wspomnij o swoich odczuciach + określ własne potrzeby + wspomnij o korzyściach i konsekwencjach.
Przykład: To już trzeci raz kiedy odwołujesz nasze spotkanie. Denerwuje mnie to. Chciałabym, żebyś traktował mnie poważniej. Wzajemny szacunek pozwoli nam na budowanie lepszych relacji. Nie sądzisz?
Jesteśmy ciekawi jak to u Was wygląda? Jesteście asertywni i nie macie z tym problemu czy jednak musicie jeszcze poćwiczyć? Więcej informacji znajdziecie w naszych książkach „Projekt Sukces”. Dokładnie opisaliśmy tam, jak rozwijać siebie, dbać o swoją psychikę i budować zdrowe relacje międzyludzkie. Wszelkie informacje znajdziecie tutaj.