Ostatnia część naszej serii poświęconej przyprawom w kuchni. Zachęcamy do eksperymentowania ze smakami. Porzućmy gotowe kostki rosołowe i gotowe mieszanki pełne soli.
W tym artykule znajdziesz litery: „R” do „Z” – wcześniejsze litery możesz odnaleźć pod linkiem: https://www.projekt-sukces.pl/przyprawy-w-kuchni-abc/, https://www.projekt-sukces.pl/przyprawy-w-kuchni-e-j/, https://www.projekt-sukces.pl/przyprawy-w-kuchni-litera-k/ oraz https://www.projekt-sukces.pl/przyprawy-w-kuchni-l-p/
Rozmaryn – aromatyczne zioło znane od lat. Ma charakterystyczny silny smak, lekko sosnowy, trochę słodszy od mięty, z lekką nutą imbiru. Potrafi zdominować smak potrawy. Stosujmy więc go z umiarem. W sklepie można kupić świeży lub ususzony. Jest naturalnym środkiem konserwującym, dlatego też często naciera się nim mięsa. Doskonale poprawia trawienie, łagodzi zgagę, wpływa korzystnie na perystaltykę jelit. Ma działanie grzybobójcze, antywirusowe i antybakteryjne. Obniża poziom cukru we krwi. Świetnie działa na odporność, sprawność i kondycję organizmu. Zalecany w okresach osłabienia organizmu.
Do jakich dań pasuje w kuchni: mięsa – szczególnie drób, jagnięcina, wieprzowina. Zupy, sosy, dania wegetariańskie, sałatki. Idealnie komponuje się z tymiankiem.
Szafran – najdroższa przyprawa na świecie. Ma piękny złoto-pomarańczowy kolor. Kilogram szafranu może kosztować nawet kilkaset złotych. Aby mieć pewność, że zakupiony szafran jest oryginalny, warto nabyć go w nitkach. Należy pamiętać o tym, aby przed użyciem namoczyć go w łyżce wrzątku lub mleka. Przyprawę uzyskuje się z wysuszonych słupków kwiatowych rośliny o nazwie szafran uprawny. Przyprawa ta ma intensywny zapach, lekko miodowy i korzenny. Smak przypomina delikatnie gorzki miód. Do potraw używa się minimalne ilości tej przyprawy. Jeśli dodamy za dużo, niestety, ale nasze danie będzie gorzkie.
W medycynie szafran był znany już od dawna. Ma działanie przeciwutleniające. Właściwość ta wynika z występujących w nim olejków. Jest również dobrym źródłem minerałów takich jak miedź czy potas. Szeroko opisywane są również jego działania antydepresyjne.
Do jakich dań pasuje w kuchni: dania kuchni hiszpańskiej (np. paella), tureckiej i indyjskiej. Idealnie współgra z ryżem. Pasuje również do dań z ziemniaków, makaronów, zup, ryb i sosów na bazie curry.
Szałwia – zioło o sosnowym smaku i aromacie. Ma eukaliptusową i cytrusową nutę. Najlepsza jest świeża, suszona bowiem ma smak gorzkawy i stęchły. Nadaje daniom orzeźwienia. Mocno dominuje, więc używajmy jej z umiarem. Liście szałwii zawierają olejek lotny. Oprócz tego bogate są witaminy A, B1 oraz C, a także kwasy organiczne i flawonoidy. Szałwia pomaga przy infekcjach gardła. Herbatka z niej wspomaga trawienie, łagodzi zgagę i poprawia metabolizm. Ma właściwości antybakteryjne, obniża poziom cukru we krwi. Poprawia kondycję skóry. Przydatna również w leczeniu stanów depresyjnych. Powszechnie znane jest jej działanie hamujące laktację u kobiet. Dlatego kobiety w ciąży i mamy aktywnie karmiące, powinny jej unikać.
Do jakich dań pasuje w kuchni: mięsa, wędliny, ryby, dania z pomidorów. Idealnie sprawdzi się w daniach z kapusty czy grochu- czyni je lżejszymi.
Tymianek – przyprawa o przyjemnym, ciepłym, lekko ostrym smaku i gorzkawym posmaku. Ma delikatnie pikantny i orzeźwiający zapach. Przyprawę pozyskuje się z rośliny o nazwie macierzanka tymianek. W sklepach można spotkać świeży jak i ususzony. Tymianek ma wiele właściwości prozdrowotnych. Zawiera olejki eteryczne, witaminy i sole mineralne. Łagodzi problemy jelitowe i żołądkowe, hamuje biegunkę i poprawia pracę układu trawiennego. Tymianek znajduje zastosowanie również w chorobach układu moczowego jak i oddechowego (np. przy przeziębieniach). Działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo. Stosowany jest również przy bólu zębów.
Do jakich dań pasuje w kuchni: mięsa, ryby, dania z makaronu, zupy, dania warzywne. Świetnie pasuje do szparagów, dyni, ziemniaków, fasoli i dań typu gulasz. Doskonale komponuje się z rozmarynem.
Wanilia – obok szafranu i kardamonu jest zaliczana do przypraw ekskluzywnych. Ma niesamowity aromat i słodki smak. Laski wanilii to nic innego jak ususzone torebki nasienne zebrane przed całkowitym dojrzeniem. Są to owoce wanilii płaskolistnej. W kuchni oprócz lasek używa się olejków i cukrów uzyskiwanych z tej rośliny tzw. cukrów waniliowych. Nie należy ich mylić z tańszym zamiennikiem czyli sztucznym cukrem wanilinowym. Wanilia ma działanie pobudzające, dodające energii, poprawia krążenie i opóźnia procesy starzenia się.
Do jakich dań pasuje w kuchni: głównie wykorzystywana do wypieków, ciast i deserów. Pasuje również do herbat, kaw i likierów.
Ziele angielskie – przyprawa to nic innego jak wysuszony owoc korzennika lekarskiego. Małe brązowe kuleczki o nieprzeciętnym aromacie. Możemy rozpoznać w nim nuty kardamonu, goździków, cynamonu, gałki muszkatołowej, pieprzu i wielu innych przypraw. Smak określany jest jako ciepły i umiarkowanie ostry. W kuchni używamy w formie ziarenek albo proszku z nich uzyskanego. Szybko traci aromat, dlatego należy przechowywać w zamkniętym pojemniczku. Wbrew pozorom nie pochodzi z Anglii, a z Ameryki Środkowej. W Anglii jest natomiast bardzo popularne, stąd upowszechniła się nazwa ziele angielskie.
Ziele angielskie, podobnie jak inne przyprawy ma również zastosowanie w lecznictwie. Poprawia trawienie, działa odkażająco i rozkurczowo. Pomaga w przyswajaniu witaminy B i selenu. Należy jednak uważać, gdyż nadmiar może powodować zaburzenia pokarmowe. Ziela angielskiego powinny unikać kobiet w ciąży.
Do jakich dań pasuje w kuchni: mięsa, gulasze, zupy typu barszcz czy grochówka, bigos, flaki, leczo, marynaty, pasztety i farsze np. do pierogów.
Zioła prowansalskie – najbardziej znana mieszanka ziół, typowa w Prowansji. Składa się z rozmarynu, bazylii, tymianku, szałwii, mięty, cząbry ogrodowego, oregano i majeranku. W niektórych krajach dodaję się lawendę. Doskonale skomponowana pod względem smaków i aromatów. Wszystkie jej składniki zostały przez nas osobno opisane.
Do jakich dań pasują w kuchni: dania kuchni śródziemnomorskiej, mięsa, makarony, pizza, zupy, sałatki, dania warzywne w szczególności z pomidorów.
Warto stosować przyprawy w kuchni i otworzyć się na świat ich smaków i aromatów. Są zdrowe, a dzięki nim potrawy nabierają zupełnie nowego charakteru. Nie bójcie się eksperymentować. Smacznego!
Źródło: https://kuchnia.wp.pl/katalog-przypraw-6054905381082241a, https://sklep.ronic.pl/blog/142_przyprawy-niezbedne-w-kazdej-kuchni.html, https://www.kuchniaplus.pl/slownik, prymat.pl